Blog | Events
Gisteravond werd Wereld Alzheimerdag afgesloten met de online première van de film ‘Erbarme dich’. Een anderhalf uur durende concertfilm van drie Participatiekoren, waarin mensen met en zonder dementie de hoogtepunten uit de Matthäus Passion zingen en vertellen over hun vaak aangrijpende ervaringen tijdens de coronacrisis. De film maakte tijdens de première veel emoties los. “Ongelooflijk hoe de verhalen en de muziek elkaar versterken. Tranen in mijn ogen”, is slechts een van de vele reacties.
Lockdown
‘Erbarme dich’ zou aanvankelijk dit voorjaar live uitgevoerd worden, maar vanwege de lockdown kwamen alle zangers en muzikanten van de vier participatiekoren thuis te zitten. Een aantal zangers met dementie werd veertien weken lang opgesloten in hun kamer in het verpleeghuis. Deze vergaande maatregelen liepen voor sommigen uit op een drama. Zo werden echtparen maandenlang van elkaar gescheiden en hadden ze alleen telefonisch contact met elkaar. “Toen ik na veertien weken weer bij mijn vrouw op bezoek mocht, zat ze apathisch in haar stoel. Ze was enorm afgevallen”, aldus Wim van Kooij, een rijzige tachtiger die samen met zijn vrouw in Het Participatiekoor in Schiedam zingt.
Voor artistiek leider Erik Zwiers waren dergelijke verhalen aanleiding om er alles aan te doen zo snel mogelijk weer te gaan zingen. “Je staat er wellicht niet bij stil, maar samen zingen is voor mensen met dementie enorm belangrijk. Musiceren heeft een enorm positief effect op het brein en de gezamenlijkheid van koorzang geeft zin aan het leven. Dat is zeker het geval als daar een artistieke uitdaging bij komt kijken, zoals bij de Matthäus Passion. Als je dit niet meer mag doen, dan valt de bodem onder je bestaan weg.”
Geen concerten, maar een film
Het is juist deze urgentie die Het Participatiekoor ertoe bewogen heeft om het over een andere boeg te gooien. “Dankzij een streng veiligheidsprotocol hebben we onze activiteiten in juli weer kunnen oppakken”, vertelt Zwiers. “Maar omdat grote live concerten nog niet mogelijk zijn, hebben we besloten om ons programma op film uit te brengen.” De film ging gisteren, op Wereld Alzheimerdag, in première.
In ‘Erbarme dich’ brengen zestig zangers met en zonder dementie de hoogtepunten uit de Matthäus Passion. Bekende stukken als Kommt ihr Töchter en de aria’s Aus Liebe en Erbarme dich, worden in de film afgewisseld met voordrachten van brieven die mensen met dementie en hun naasten tijdens de coronacrisis hebben geschreven.
Uit deze, vaak aangrijpende brieven, blijkt hoe groot de impact van de lockdown is geweest voor zowel mensen in de verpleeghuizen als hun naasten. Zo vertelt Ageeth de Kuijer over haar vriendin die op het hoogtepunt van de crisis niet langer thuis kon blijven wonen en in allerijl naar het verpleeghuis verhuisde: “Graaf maar, graaf maar lief. Neem maar mee wat van mij was. Maar, in godsnaam, hou mij wel vast en laat mij niet meer los!”
Erbarme dich online en on tour
Erbarme dich is te bekijken:
De film gaat de komende maanden ook op tour langs verpleeghuizen en Alzheimercafé’s. Voorstellingen met een uitgebreide nabespreking zijn ook te boeken bij Het Participatiekoor.